Cyna i cynowanie

Co to takiego ta cyna? Otóż, cyna to pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 50, metal z bloku b w układzie okresowym. Występuje jako cyna biała w odmianie β (temperatura 13,2 °C), natomiast w niższej temperaturze przechodzi w odmianę regularną alfa o gęstości 5,85 g/cm³. W przypadku cyny zmiana gęstości równoznaczna jest ze zmianą objętości. W efekcie tej zmiany cyna rozpada się tworząc szary proszek, zwany cyną szarą. Proces ten nazywany jest zarazą cynową. Naturalna, czysta cyna biała jest kowalna i ciągliwa oraz odporna na korozję.

W okresie wczesnego średniowiecza cyna była regularne używana do wytapiania przedmiotów. Dzięki łatwej dostępności, łatwości topnienia, odporności na korozję czy niską cenę używano jej w przemyśle spożywczym m.in. do produkcji puszek do konserw. Z kolei ze względu na niską temperaturę topnienia, używano jej w elektronice jako lut do łączenia metali poprzez lutowanie.

Najwięcej cyny znajdziemy w minerałach takich jak tlenek – kasyteryt (SnO2, 78,8% Sn) i siarczek – stannin (Cu2FeSnS4, 27,6% Sn). W naturalnym środowisku cynę znajdziemy w ilości 0,004% wagowo, a największe złoża znajdują się w Indonezji, Tajlandii, Chinych, Boliwii czy Malezji. Posiada 10 występujących w przyrodzie trwałych izotopów, a do najbardziej znanych należy izotop 120Sn (ok. 33%).

Cyna posiada właściwości metalu, ma stały stan skupienia, a symbol w układzie okresowym pierwiastków to Sn. Stosuje się ją do lutowania blachy stalowej i jako składnik stopów. Cynę stosuje się również do procesu cynowania. Cynowanie to nakładanie na powierzchnię przedmiotu metalowego warstwy cyny chroniącej przedmiot przed korozją. Wyróżnić można cynowanie galwaniczne, natryskowe, kontaktowe i na gorąco.

Podobne artykuły