Lutowanie to nic innego jak trwała metoda łączenia elementów metalowych za pomocą spoiwa zwanego lutem, który ma niższą temperaturę topnienia niż łączone elementy. Powierzchnia elementów łączonych nie jest całkiem stopiona, a jedynie spoiwo wnika szczelnie w między łączone elementy. Aby lutowanie zakończyło się pełnym sukcesem to musi dojść do wytworzenia wiązania metalicznego między elementami lutowanymi a lutem.
Ze względu na temperaturę wyróżniamy następujące rodzaje lutowania:
- lutowanie miękkie (temp. poniżej 450 °C)
- lutowanie twarde (temp. powyżej 450 °C)
- lutowanie wysokotemperaturowe (osiągana temp. powyżej 900 °C).
A czym różni się lutowanie od spawania? Spawanie to bardziej skomplikowany proces w przeciwieństwie do lutowania. Ponadto lutowanie łączy małe elementy, a spawanie małe i duże. Poza tym do lutowania nie potrzebujemy odzieży ochronnej czy osłon i jest mniej niebezpieczne. Spawanie różni się przede wszystkim tym, że podczas spawania przetapia się krawędzie materiału, a lutowanie jest odwracalne.
Spoiwem łączącym w lutownaiu jest lut. Lut jest metalem lub stopem metali, który służy do lutowania jako wypełnienie spoiny. Spoiwo lutownicze może mieć formę lasek albo drutu pełnego lub drutu z kanałem.
Klasyczne lutowanie stosuje się głównie w elektronice i jubilerstwie.
Proces przeciwny do lutowania nazywa się rozlutowywaniem (rozłączanie elementów lutowanych). Proces ten stosuje się w przypadku napraw czy wymiany elementów już lutowanych.
Do lutowania służą lutownice a do rozlutowywania używa się rozlutownic.